Kategoria: Funkcje nauczyciela
Z WIĘKSZĄ PEWNOŚCIĄ
Z jeszcze większą pewnością możemy sądzić, że sprawdzian jest rzetelny, jeśli ta sama grupa wykonuje go dwukrotnie w odstępie tygodnia i za każdym razem kolejność uczniów w grupie pod względem uzyskanych punktów jest zbliżona. Wynik pomiaru wiedzy lub danej cechy ucznia uzyskany dzięki rzetelnemu sprawdzianowi nie zmienia się mimo upływu czasu. Rzetelny sprawdzian dostarcza nauczycielowi dokładnych i pewnych informacji, nie możemy jednak oczekiwać, że informacje uzyskane na podstawie jednego tylko sprawdzianu będą bez zarzutu. Uczniowie mogą zgadywać odpowiedzi, nauczyciel pomylić się w liczeniu, uczeń może mieć lepszy lub gorszy dzień. Stąd możliwość zafałszowania informacji, niedostatecznej stałości i rzetelności wyników. Niżej opiszemy procedury podnoszenia wartości sprawdzianu.
TRAFNY SPRAWDZIAN
Sprawdzian jest trafny, kiedy rzeczywiście mierzy to, co jest przedmiotem naszego zainteresowania. Na przykład sądzimy, że sprawdzian mierzy stosunek uczniów do matematyki, a tymczasem mierzy on stosunek do nauczyciela, który uczy ich matematyki; jest zatem nierzetelny. Oczywiście, jeżeli sprawdzian nie mierzy tego, co powinien, dostarcza informacji bezwartościowych dla nauczyciela, który chciałby na podstawie uzyskanych danych podejmować decyzje. Jak zobaczymy, można wpłynąć na to, by trafność sprawdzianów i testów nauczycielskich była większa.
LITERATURA NAUKOWA
Literatura naukowa dotycząca kontroli i oceny jest przebogata. Koncepcje pomiaru cech i konstruktów, takich jak inteligencja, osiągnięcia, osobowość, mają długą już tradycję intelektualną. Od blisko stu lat z wielką starannością bada się techniczną stronę konstruowania testów, wystawiania stopni i oceniania uzyskiwanych w toku kontroli informacji. W tym miejscu zajmiemy się trzema kwestiami istotnymi z punktu widzenia początkującego nauczyciela: wpływem stopni na uczniów, uprzedzeniami nauczyciela oraz znaczeniem, jakie dla rodziców mają informacje o wystawionych stopniach i innych wynikach oceniania.Ze zrozumiałych przyczyn jedno z najważniejszych i najczęściej powtarzanych przez początkujących nauczycieli pytań brzmi: Czy stopnie i sposób ich wystawiania mają wpływ na uczenie się i jego efekty? Szczęśliwie pytanie takie stawiali sobie także naukowcy. Dzięki temu wiele wiadomo już o wpływie ocen i innych nagród zewnętrznych na uczniów.
ZŁOŻONA MATERIA
Pamiętać jednak trzeba, że materia jest złożona i powikłana, trudno więc o proste recepty.W latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych niektóre uczelnie wyższe pozwalały studentom wybierać system oceniania: albo zwyczajne stopnie, albo zdał/nie zdał. Naukowcy wykorzystali tę okazję, aby porównać osiągnięcia studentów w obu systemach (na przykład Gold i in. 1971). Rezultaty rozmaitych badań były podobne: studenci uczyli się lepiej, gdy były wystawiane stopnie.Badania te objęły studentów, ale jaki byłby ich wynik w przypadku uczniów? W niezwykle interesujących badaniach Cullen z trojgiem współpracowników (Cullen i in. 1975) porównał osiągnięcia trzech grup uczniów szkoły średniej w zależności od rodzaju nagród zewnętrznych.